Phương pháp lập KPI kinh doanh và tài chính – Lotus – Phần mềm kế toán HTX thông tư 71/2024

Việc xây dựng và theo dõi KPI (Key Performance Indicators – Chỉ số hiệu suất chính) trong lĩnh vực tài chính và kinh doanh là một phần rất quan trọng để đo lường hiệu quả hoạt động, đánh giá kết quả, và đưa ra các quyết định chiến lược. Dưới đây là phần chi tiết về phương pháp, ý nghĩa, và cách lập KPI tài chính & kinh doanh:

🧭 1. PHƯƠNG PHÁP LẬP KPI TÀI CHÍNH VÀ KINH DOANH

Bước 1: Xác định mục tiêu chiến lược

Xác định rõ mục tiêu của doanh nghiệp (VD: tăng doanh thu, tối ưu chi phí, nâng cao lợi nhuận, mở rộng thị trường…).

Bước 2: Chuyển mục tiêu thành chỉ số đo lường

Mỗi mục tiêu chiến lược được chia nhỏ thành các mục tiêu cụ thể có thể đo lường được (SMART: Specific, Measurable, Achievable, Relevant, Time-bound).

Bước 3: Chọn các KPI phù hợp

KPI phải gắn với mục tiêu và phản ánh chính xác hiệu suất hoạt động.
Tránh chọn quá nhiều KPI gây loãng và khó theo dõi.

Bước 4: Thiết lập ngưỡng mục tiêu (target)

Với mỗi KPI, bạn nên xác định:
Ngưỡng chấp nhận được.
Ngưỡng mục tiêu cần đạt.
Ngưỡng xuất sắc (vượt kỳ vọng).

Bước 5: Theo dõi và đánh giá định kỳ

Theo dõi hàng tuần/tháng/quý tùy KPI.
So sánh với mục tiêu đặt ra và điều chỉnh chiến lược nếu cần.

📊 2. CÁC KPI TÀI CHÍNH PHỔ BIẾN

KPI Tài chính	Ý nghĩa
Doanh thu (Revenue)	Tổng thu nhập từ bán hàng hoặc dịch vụ.
Lợi nhuận ròng (Net Profit)	Lợi nhuận sau thuế – phản ánh sức khỏe tài chính.
Biên lợi nhuận ròng (Net Profit Margin) = Lợi nhuận ròng / Doanh thu	Đo hiệu quả sinh lời từ doanh thu.
Tỷ suất sinh lời trên vốn chủ (ROE) = Lợi nhuận ròng / Vốn chủ sở hữu	Đánh giá hiệu quả sử dụng vốn chủ sở hữu.
Chi phí hoạt động (Operating Expenses)	Tổng chi phí để duy trì hoạt động kinh doanh.
Tỷ lệ chi phí / doanh thu	Giúp kiểm soát chi phí hợp lý.
Vòng quay hàng tồn kho = Giá vốn hàng bán / Hàng tồn bình quân	Đo lường hiệu quả quản lý hàng tồn kho.
Dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh (Operating Cash Flow)	Đánh giá khả năng tạo ra tiền từ hoạt động chính.

📈 3. CÁC KPI KINH DOANH PHỔ BIẾN

KPI Kinh doanh	Ý nghĩa
Số lượng khách hàng mới	Đo hiệu quả chiến dịch marketing, bán hàng.
Tỷ lệ giữ chân khách hàng (Customer Retention Rate)	Đánh giá sự trung thành của khách hàng.
Chi phí để có được một khách hàng (Customer Acquisition Cost – CAC)	Chi phí trung bình để có được một khách hàng mới.
Giá trị vòng đời khách hàng (Customer Lifetime Value – CLTV)	Doanh thu ước tính từ một khách hàng trong suốt thời gian gắn bó.
Tăng trưởng doanh thu theo tháng/quý (MoM, QoQ)	Đo tốc độ tăng trưởng.
Tỷ lệ chuyển đổi (Conversion Rate)	Tỷ lệ khách hàng tiềm năng chuyển thành khách hàng thực tế.
Tỷ lệ đơn hàng bị hủy / hoàn	Đánh giá chất lượng dịch vụ, sản phẩm.

🎯 4. CÁCH TRÌNH BÀY KPI HIỆU QUẢ

Sử dụng bảng KPI hoặc dashboard (Excel, Google Sheet, Power BI, Tableau…).
Đánh dấu các KPI đang đạt mục tiêu (màu xanh), chưa đạt (màu vàng), kém (màu đỏ).
Cập nhật định kỳ và so sánh theo thời gian (tháng này vs tháng trước, cùng kỳ năm ngoái…).

✅ Ví dụ Lập KPI Cho Doanh Nghiệp Bán Lẻ

Mục tiêu	KPI	Mục tiêu cụ thể	Đơn vị	Ghi chú
Tăng doanh thu	Doanh thu tháng	1 tỷ VNĐ	VNĐ	So với cùng kỳ năm trước
Kiểm soát chi phí	Tỷ lệ chi phí / doanh thu	≤ 40%	%	Tối ưu hóa vận hành
Nâng cao hiệu suất bán hàng	Doanh thu / NV	≥ 50 triệu	VNĐ / nhân viên	Đo hiệu quả từng nhân viên
Duy trì khách hàng	Tỷ lệ giữ chân khách hàng	≥ 80%	%	Tăng tính trung thành
Tối ưu tồn kho	Vòng quay hàng tồn kho	≥ 6 lần/năm	số lần	Giảm hàng chết